** قوس نزول و صعود**

بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت استاد سمندری حفظه الله تعالی:

سیر ما انسانها در دو نیم دایره ی نزولی و صعودی است؛ که صعود و نزول هم به دست حضرت حق می باشد؛ و در جمع، ما باید در قوس صعود، به اصل خود یعنی به حضرت حق برسیم چون روح منفوخ حضرت حقیم. در نیم دایره ی اول ( قوس نزول) سیر انسان، از خدا شروع شده و با کریمه ی « إنّی جاعلٌ فی الأرض خلیفةً » حرکت کرده و آمده تا به عناصر و موالید رسیده است. سپس در نیم دایره ی دوم (قوس صعود)، از نطفه حرکت کرده و به درجه ی نباتی می رسد؛ بعد، همان نطفه ی دارای نموّ، به عالم حیوانی و سپس به عالم انسانی می رسد (یعنی دارای قوه ی عاقله می شود) و اینها یک حقیقت بیشتر نیست. همان انسانی است که دارد در این عوالم و یا در این ظلمت های عالم طبع، سیر می کند تا به عالم عقل و بعد به عالم اله برسد.

البته بنیه و استعداد عاقل شدن، در همان نطفه وجود دارد؛ ولی تا می آید بالفعل شود و به بلوغ عقلانی بنشیند، خیلی کار دارد؛ و عموماً در سی تا چهل سالگی نصیب بعضی می شود و کسانی که در ظلمت های عالم طبع، و مراتب پایین مانده اند به این بلوغ نمی رسند.

چل سال رنج و غصه کشیدیم و عاقبت

تدبیر ما به دست شراب دو ساله بود.....

بعد از عالم عقل، عالم إله است که فوق عقل می باشد. عقل، مجرد است ولی عالم إله فوق تجرد؛ و از اینجا سیر انسان به حضرت رحمان است و « ثمّ دنی فتدلّی * فکان قاب قوسین أو أدنی » اگر انسانها به عالم اله رسیدند، از دسترس شیطان رهیده اند.

وقتی انسانی به عالم عقل و سپس به عالم اله رسید، به اصل خود رسیده است؛ که به امر حق، در نیم دایره ی اول، از حضرت حق حرکت کرده و حضرت حق او را این گونه در این گردونه ی خلقت قرار داده است؛ و در برگشت هم، رسیدن به خدا برایش تحقق یافته است که : « إنّ إلی ربّک الرّجعی » 

تاب خوردم رشته وار اندر کف خیاط صنع

پس قلم بر نفس خودبینی و خودرایی زدم.

این دو نیم دایره با هم تفاوت هایی دارند. در نیم دایره ی نزولی، هرچه پایین تر بیاید تیره تر شده و کثرت در او زیاد می شود و از عالم وحدت و اله دور می شود. اما در نیم دایره ی صعودی، که از نطفه حرکت می کند، مراتب وجودی خود را طی می کند؛ هرچه این عوالم فرودین را طی می کند و بالاتر می رود، روشن تر می شود.

آنچه انسان در نیم دایره ی دوم به دست می آورد، ملکاتی است از تکرار اعمالی که انجام داده، حاصل شده و سرمایه ی عمر، و ارتقاء اوست. انسان به وسیله ی علومی که می آموزد، و اعمالی که انجام می دهد؛ به طرف بالا حرکت می کند و بازتر می شود و چون روح منفوخ حضرت حقیم همه، بالایی یعنی بهشتی هستیم ( تا بهشت عندیت، ما ز بالاییم و بالا می رویم)

ما در خلوت به روی خلق ببستیم

از همه باز آمدیم و با او نشستیم

.... حالا که بالا رفته و این منازل را طی کرده روشن و نورانی  تر شده و از منازلی که طی کرده، آگاه است و آنها را می بیند، به خلاف نیم دایره ی اول که چون در حال گذر شدن است، معمولا منازلی را که طی کرده، یادش می رود و یا دیر یادش می آید. پس آن کسی که همه ی این منازل را طی کرده و اهل حق است، برگشت به منازل طی شده و مشاهده ی آنها برایش آسان است....

******************

اختصاصی وبلاگ معالم الدین